Yatırım Teşvik Sisteminin Amacı;
- Cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malı ve ürünlerin üretiminin artırılması,
- Teknolojik dönüşümü sağlayacak yüksek ve orta-yüksek teknoloji içeren yatırımların desteklenmesi,
- En az gelişmiş bölgelere sağlanan yatırım desteklerinin artırılması,
- Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması,
- Destek unsurlarının etkinliğinin artırılması,
- Kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesidir.
Yatırım Teşvik Sisteminde Destek Unsurları Nelerdir?
- Gelir Vergisi Stopajı Desteği
- Sigorta Primi (İşçi Hissesi) Desteği
- KDV İstisnası
- Gümrük Vergisi Muafiyeti
- Vergi İndirimi
- Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
- Faiz veya Kâr Payı Desteği
- Yatırım Yeri Tahsisi
- KDV İadesi
KDV İstisnası
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamaları için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Vergi İndirimi
Vergi İndirimi; gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanmasıdır.
Bu destek, stratejik yatırımlar, bölgesel teşvik uygulamaları ve öncelikli yatırımların teşviki uygulamaları çerçevesinde düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında sağlanır.
Faiz Veya Kâr Payı Desteği
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli krediler için sağlanan bir finansman desteğidir.
Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı Bakanlığımızca karşılanmaktadır.
Bu destek unsuru, stratejik yatırımlar, Ar-Ge ve çevre yatırımları, 3., 4., 5. ve 6. Bölgelerde bölgesel teşvik ve öncelikli yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında yapılacak yatırımlar için uygulanır.
Yatırım Yeri Tahsisi
Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş stratejik yatırımlar, bölgesel ve öncelikli yatırımlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Stratejik yatırımlar, bölgesel ve öncelikli yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında düzenlenen teşvik belgeleri için uygulanır.
Sigorta Primi Desteği
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının 10 yıl süreyle Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Genel teşvik uygulamaları hariç olmak üzere, sadece 6. Bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Ayrıca, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenen stratejik yatırımlar için de uygulanabilir.
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının asgari ücrete tekabül eden kısmının 10 yıl süreyle terkin edilmesidir.
Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Ayrıca, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı (TOSHP) kapsamında desteklenen stratejik yatırımlar için de uygulanabilir.
Kdv İadesi
Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir.
2017-2021 yıllarında imalat sektöründe gerçekleştirilecek teşvik belgeli tüm yatırımlara ilişkin bina-inşaat harcamaları KDV iadesinden yararlanabilmektedir.
Hangi Teşvik Hangi Destek Unsurlarından Faydalanabilir?
Destek Unsurları | Genel Teşvik Uygulamaları | Bölgesel Teşvik Uygulamaları | Öncelikli Yatırımların Teşviki | Stratejik Yatırımların Teşviki |
KDV İstisnası | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
Gümrük Vergisi Muafiyeti | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
Vergi İndirimi | ![]() | ![]() | ![]() | |
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği | ![]() | ![]() | ![]() | |
Gelir Vergisi Stopajı Desteği | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği | ![]() | ![]() | ![]() | |
Faiz veya Kar Payı Desteği | ![]() | ![]() | ![]() | |
Yatırım Yeri Tahsisi | ![]() | ![]() | ![]() | |
KDV İadesi | ![]() |
Asgari Yatırım Tutarı Ne Kadardır?
Genel Teşvik Sistemi’nde asgari sabit yatırım tutarı;
- I. ve II. Bölgelerde 1 milyon TL,
- III., IV., V. ve VI. Bölgelerde 500 bin TL’dir.
Stratejik Yatırımlar için belirlenen asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL’dir.
Bölgesel Teşvik Uygulamaları için ise asgari 500.000 TL’den başlamak üzere desteklenen her bir sektör ve her bir il için ayrı ayrı belirlenmiştir.
- BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARI
İller arasındaki gelişmişlik farkını azaltmayı ve illerin üretim ve ihracat potansiyellerini artırmayı hedefler.
İllerin hangi bölgede yer aldığı aşağıdaki tabloda verilmiştir.
1.Bölge | 2.Bölge | 3.Bölge | 4.Bölge | 5.Bölge | 6.Bölge |
Ankara | Aydın | Adana | Afyonkarahisar | Bayburt | Adıyaman |
Antalya | Balıkesir | Burdur | Aksaray | Çankırı | Ağrı |
Bursa | Bilecik | Düzce | Amasya | Erzurum | Ardahan |
Eskişehir | Bolu | Gaziantep | Artvin | Giresun | Batman |
İstanbul | Çanakkale | Karaman | Bartın | Gümüşhane | Bingöl |
İzmir | Denizli | Kırıkkale | Çorum | Kahramanmaraş | Bitlis |
Kocaeli | Edirne | Kütahya | Elazığ | Kilis | Diyarbakır |
Muğla | Isparta | Mersin | Erzincan | Niğde | Hakkari |
Tekirdağ | Karabük | Samsun | Hatay | Ordu | Iğdır |
Kayseri | Trabzon | Kastamonu | Osmaniye | Kars | |
Kırklareli | Rize | Kırşehir | Sinop | Mardin | |
Konya | Uşak | Malatya | Tokat | Muş | |
Manisa | Zonguldak | Nevşehir | Tunceli | Siirt | |
Sakarya | Sivas | Yozgat | Şanlıurfa | ||
Yalova | Şırnak | ||||
Van | |||||
9 İl | 15 İl | 13 İl | 14 İl | 14 İl | 16 İl |
Bölgelere göre destekler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMALARINDA SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI | ||||||||
Destek Unsurları | BÖLGELER | |||||||
I | II | III | IV | V | VI | |||
KDV İstisnası | ||||||||
Gümrük Vergisi Muafiyeti | ||||||||
Vergi İndirimi | Yatırıma Katkı Oranı* (%) | OSB ve EB Dışı | 15 | 20 | 25 | 30 | 40 | 50 |
OSB ve EB İçi | 20 | 25 | 30 | 40 | 50 | 55 | ||
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği** | OSB ve EB Dışı | 2 yıl | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl | 10 yıl | |
OSB ve EB İçi | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl | 10 yıl | 12 yıl | ||
Yatırım Yeri Tahsisi | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ||
Faiz veya Kar Payı Desteği | İç Kredi | – | – | 3 Puan | 4 Puan | 5 Puan | 7 Puan | |
Döviz / Dövize Endeksli Kredi | 1 Puan | 1 Puan | 2 Puan | 2 Puan | ||||
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği | – | – | – | – | – | 10 yıl | ||
Gelir Vergisi Stopajı Desteği | – | – | – | – | – | 10 yıl |
EB: İmalat sanayine yönelik olarak Endüstri Bölgesinde gerçekleştirilen yatırımlar. *İmalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır. ** Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat aşamasında talep edilmesi halinde, vergi indiriminden yararlanılmamak kaydıyla, desteğin sabit yatırım tutarına oranı, yatırıma katkı oranının yarısı kadar artırılarak uygulanır.
- ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR
Belirli yatırım konularının 5. Bölge destekleri ile desteklenmesi hedeflenmektedir.
5. Bölge desteklerinden yararlanan yatırım konuları
- İlaç,
- Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı,
- Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı,
- Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler ile saat imalatı,
- Hava ve uzay taşıtları imalatı.
1-5. Bölgelerde yapılacak yatırımlar için 5. Bölge desteği; 6. Bölgede yapılacak yatırımlar için 6. Bölge desteği uygulanır.
Vergi indirimi %80 ‘dir. İmalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır.
- STRATEJİK YATIRIMLAR
Cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak katma değeri yüksek yatırımlar desteklenmektedir.
Stratejik yatırımdan faydalanabilmek için;
- Asgari sabit yatırımın 50 milyon Türk Lirasının üzerinde olması
- Yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması
- Katma değerin asgari %40 olması
- Son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 milyon ABD dolarının üzerinde olması gerekmektedir.
Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı (TOSHP) Kapsamında stratejik yatırım olarak desteklenmesi Bakanlıkça uygun görülen yatırımlar yukarıdaki kriterler aranmaksızın stratejik yatırım olarak kabul edilir.
STRATEJİK YATIRIMLAR İÇİN SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI | ||
Destek Unsurları | Destek Oran ve Süreleri* | |
KDV İstisnası | ||
Gümrük Vergisi Muafiyeti | ||
Vergi İndirimi | Yatırıma Katkı Oranı* (%) | 50 |
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği | 7 yıl (6. Bölgede 10 Yıl) | |
Yatırım Yeri Tahsisi | ||
Faiz veya Kar Payı Desteği | İç Kredi | 5 Puan (TOSHP kapsamında yüksek teknolojili üründe 10, diğerlerinde 8 puan) |
Döviz / Dövize Endeksli Kredi | 2 Puan | |
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği | 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar) Diğer bölgelerde, TOSHP kapsamında yüksek teknolojili üründe 7 yıl, diğerlerinde 5 yıl | |
Gelir Vergisi Stopajı Desteği** | 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar ve TOSHP kapsamında desteklenen stratejik yatırımlar) | |
KDV İadesi | (Sadece 500 Milyon TL ve üzeri yatırımlar için) |
*İmalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır. **TOSHP Kapsamında stratejik olarak desteklenen yatırımlarda ürün yüksek teknolojili ise azami 500, diğerlerinde ise azami 300 çalışan için uygulanabilir.
GENEL TEŞVİK UYGULAMALARI
Bölge ayrımı yapılmaksızın;
- Teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almayan ve
- Belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartını sağlayan yatırımlardır.
Bu teşvik kapsamında aşağıda verilen desteklerden faydalanılabilir.
- KDV İstisnası
- Gümrük Vergisi Muafiyeti
- Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölge)